Het was zomaar een tussenzinnetje in een artikel dat ik las in mijn krant van gisteren. Terwijl tientallen Nederlandse gemeenten (waaronder Dordt dus) in afwachting van Europese regelgeving, al jaren falen in hun wens om een algeheel PFAS-verbod te bewerkstelligen, is Denemarken daar al wél heel ver in.
Waarom dáár wél lukt wat in de rest van Europa kennelijk niet lukt ben ik eens gaan uitzoeken. En wat blijkt? Het Deense parlement heeft besloten om die stroperige Europese besluitvorming helemaal niet af te wachten. In plaats daarvan heeft het Deense parlement vorig maand unaniem een nationale actieplan tegen PFAS aangenomen, waarbij 404 miljoen Deense kronen (ofwel 54 miljoen euro) is vrijgemaakt om PFAS-vervuiling te bestrijden. En dus is Denemarken het eerste EU-land dat PFAS volledig verbiedt in kleding, schoenen en waterafstotende middelen, simpelweg omdat deze producten verantwoordelijk zijn voor 60% van de PFAS-uitstoot in de EU.
Bedrijven in Denemarken krijgen nu een jaar de tijd om hun productie (met alternatie productiemiddelen dus) aan te passen, aangezien ze vanaf 1 juli volgend jaar geen PFAS-houdende producten meer mogen fabriceren. Tegelijkertijd heeft de Deense regering 210 miljoen Deense kronen (€28 miljoen) gereserveerd voor de sanering van bodem en grondwater. Dit budget wordt gebruikt om tot 15.000 vervuilde locaties aan te pakken, waaronder oude brandweeroefenterreinen en stortplaatsen. Daarnaast krijgen waterbedrijven extra financiering om drinkwaterbronnen te beschermen tegen PFAS-vervuiling1 en tevens wordt de controle op PFAS in water, voedsel en vee in dit land dusdanig verscherpt dat vervuiling met PFAS sneller wordt opgespoord en aangepakt. Kortom, Denemarken laat zien dat een landelijke aanpak van PFAS mogelijk is en dat wachten op traag draaiende ambtelijke Europese molens helemaal niet nodig is. Door zelf normen te stellen en vervuiling actief aan te pakken, hebben ze in Denemarken een voorsprong genomen die andere landen, waaronder ‘demissionair’ Nederland (waar in feite al twee jaar niemand regeert) nog maar moeten zien in te halen.