Wat als? Het is een vraag die taboe is in kringen van historici, hoorde ik Maarten van Rossem ooit in een college over Adolf Hitler vertellen. Van Rossem, wars van conventies, schetste vervolgens tóch een wereldorde zoals die er mogelijk zou hebben uitgezien als de kleine Adolf in, pakweg 1904, op zijn driewielertje geschept zou zijn door een bus. Ik moest daar aan denken toen ik vernam over dat ongeluk met die goederentrein in het Belgische Wetteren, waarbij een dode en tientallen gewonden te betreuren vielen. Die trein denderde even daarvoor nog dwars door Zwijndrecht en Dordrecht en dus bekruipt je automatisch de gedachte: wat als dat ding uitgerekend hier ontploft was? Want, die zogeheten ‘what-if-scenario’s’ mogen in ‘geschiedenisland’ misschien ‘not done’ zijn, als het om heden en toekomst draait zijn ze uitermate plausibel. Ik herinner me in dat kader het televisieprogramma ‘crisis’ (alweer jaren geleden) waarin bestuurders en rampenbestrijders geconfronteerd werden met denkbare rampsituaties in ‘hun’ leef- en werkomgeving. Net als u heb ik die Belgische treinramp gevoelsmatig naar mijn stad ‘verplaatst’ en daar krijg je tóch een onrustig gevoel van. Ik weet dat er bestuurders en rampenbestrijders op dit eiland wonen die elke avond met ‘wat als-visioenen’ aangaande Kijfhoek, DuPont, Moerdijk en langs denderende ‘giftreinen’ onder de klamme lappen duiken en maar moeilijk de slaap kunnen vatten. De lokale website iDordt.nl projecteerde Wetteren zondag letterlijk op de kaart van Dordt en wat zich ontvouwde was een heuse horrorstory. En natuurlijk mag je daar kritisch naar kijken (journalisten zijn immers geen deskundigen) toch kwam het door iDordt geschetste doemscenario behoorlijk realistisch en angstaanjagend over: vele doden en gewonden, evacuaties en ook nog eens dodelijke slachtoffers op langere termijn (kanker). Het ‘plaatje’ was dermate geloofwaardig dat het zelfs Radio 1 niet ontging.
Wat als? Het is een belangrijke vraag, maar nog belangrijker is de vraag: wat nu? Die lokale lobby (richting Den Haag) voor een apart spoor (ondergronds wellicht?), leeft nu even op, maar zet vooralsnog weinig zoden aan de dijk. Blijkbaar moet er eerst zo’n ‘what-if-scenario’ in deze regio werkelijkheid worden.