In een ideale wereld zou ‘Het Systeem’ moeten werken: je schrijft als provincie een wedstrijdje uit om het openbaar vervoer over weg, water en spoor in je regio te regelen. Iedereen mag meedoen en de ‘draaiboekjes’ die door vervoersbedrijven ‘uit gansch Europa’ worden ingezonden hou je vervolgens, met een handje vol provinciebestuurders tegen het licht. Wie heeft de mooiste bussen? Welk bedrijf kan met het vooraf vastgestelde budget het best uit de voeten? Wie heeft de mooiste bussen en de scherpste halte-frequenties? Wie pakt dat zo moeilijk rendabel te maken spoorlijntje richting Geldermalsen er ook nog even bij? En wie heeft de meest sexy, want ‘groenste’ plannetjes voor het vervoer over water?
En dan is het grote moment aangebroken; tromgeroffel, envelopje gaat open: ‘And the winner is…’
Helaas… spoiler alert: we leven niet in een ideale wereld en als gevolg daarvan deugt dit systeem, gestoeld dus op wat ze zo mooi ‘Vrije Marktwerking’ noemen, voor geen meter. Waarom? Omdat het uitgangspunt verkeerd is; niet de centjes (ons belastinggeld trouwens) maar de mogelijkheden zouden het fundament moeten vormen. Nu roept de provincie: ‘Wie kan wát voor déze zak geld?’ De vraag zou echter moeten zijn: ‘Wát kunt u realiseren en hóeveel gaat dat kosten?’ Zoals het systeem nu werkt (of dus eigenlijk niet werkt) is elke aanbesteding gedoemd te mislukken omdat de deelnemers aan die wedstrijd er werkelijk álle aan doen om de hoofdprijs (die aanbesteding dus) binnen te slepen… jawel, zélfs onrealistisch budgetteren. En dan? Tja, dan gaat het dus mis, want al die mooie beloftes kunnen never nooit worden waargemaakt. En wat doe je vervolgens als Provincie? Boetes uitdelen… aan falende bedrijven dus die zichzelf in de financiële problemen gestort hebben, louter om een ‘onmogelijke’ order binnen te slepen. Simpel gezegd: je bouwt als overheid een véél te wankel kaartenhuis dat je vervolgens zelf weer omver blaast om het eigen falen te verdoezelen. Het provinciehuis is een casino geworden.