Is dit een grap of om te huilen? Die regel uit Herman van Veens prachtlied ‘Waar blijft de tijd?’ schoot door me heen toen ik las over dat schilderij van de Dordtse kunstenaar Rein Dool, dat vorige week is weggehaald uit het academiegebouw van de universiteit van Leiden. Waarom? Omdat er sigaren rokende oude professoren op staan en dat is, in de ogen van enkele aldaar werkzame en of studerende vrouwen, dubbel fout. Waarom? Omdat er mannen op staan en dan ook nog eens rokende mannen en zoiets kan toch écht niet meer vandaag de dag, want dat is allerminst (ik haat dat woord, maar ik gebruik het nu toch even)… ‘woke.’
Rein Dool – een van Nederlands meest succesvolle kunstenaars, woonachtig in Dordt, inmiddels 89 maar nog altijd actief – schilderde dit toenmalige college van bestuur van de Leidse Universiteit medio jaren zeventig en inderdaad bestonden bestuursorganen in die jaren vaak uit parmantige heertjes en ook werd er destijds zo’n beetje overal (zéker aan bestuurstafels) nog volop gerookt. En dáárom dus moest dit prachtschilderij (Dool noemt het zelf een van zijn beste werken) van ene Elina Zorina (politicologe nota bene) onmiddellijk verwijderd worden. Na wat ‘klaag-getwitter’ over zóveel griezelige mannelijkheid en zóveel ongegeneerd gepaf in haar favoriete vergaderzaal, kreeg Zorina van het huidige universiteitsbestuur haar goddelijke gelijkje. Een droevig nieuw hoofdstuk in het steeds bedenkelijker wordende griezelfeuilleton ‘Hoe poetsen we met terugwerkende kracht de ons onwelgevallige hoofdstukken uit onze geschiedenis weg?’
Je zou namelijk óók naar dat schilderij kunnen kijken met een blik van: goh… wat is er in de loop der jaren toch veel ten goede veranderd in onze samenleving, ofwel ‘Waar blijft de tijd?’, om maar eens op Herman van Veen terug te komen. Van kijken naar het verleden kunnen we leren… van ‘heksenjachten’ worden we uiteindelijk alleen maar dommer.
Nee. van een universiteit had ik toch écht wat meer wijsheid verwacht. Ik zeg… gezakt.