
Ooit hadden we hier in de stad een behoorlijk bruisende Joodse gemeenschap. Het kloppend hart daarvan bevond zich, zo ongeveer vanaf het midden van de 19de eeuw, op en nabij de Grote Markt en de Varkenmarkt. Zo rond de een na laatste eeuwwisseling telde de Joodse gemeenschap hier ongeveer 400 zielen en dat lijkt getalsmatig misschien niet veel voor te stellen, maar als u zich bedenkt dat Dordrecht in die periode nog geen 40.000 inwoners had, was die gemeenschap eigenlijk relatief zo klein niet. Integendeel zelfs: ‘het Joodse leven’ was volop aanwezig in deze stad: er was een druk bezochte synagoge, er waren diverse studiegenootschappen, Joodse winkels en bedrijven en een Joods badhuis. Kortom, de Joodse cultuur maakte ooit wezenlijk onderdeel uit van de Dordtse samenleving. Dat daar in de Tweede Wereldoorlog een abrupt einde aan kwam hoef ik u niet uit te leggen.
Vandaag de dag is er, behoudens een plaquette aan een muur op de Grote Markt en een herdenkingsmonumentje in het Stadhuis, weinig terug te vinden van Dordrechts kleurrijke Joodse verleden. Toegegeven, achter de Grote Markt ligt nog een straatje dat vernoemd is naar de dit jaar precies 150 jaar geleden geboren rabbijn Samuel Dasberg (nog altijd een begrip in Joodse kringen) maar feit is gewoon dat er van ‘het Joodse verleden’ van Dordrecht eigenlijk nauwelijks nog iets is terug te zien. De op stapel staande herinrichting van De Grote Markt zou, wat mij betreft een prima aanleiding kunnen zijn om daar het een en ander aan te doen. Wat precies? Daar ga ik natuurlijk niet over… eerlijk gezegd vind ik dat de kleine Joodse gemeenschap die deze stad nog altijd rijk is, een belangrijke rol zou moeten spelen in de invulling daarvan. Ik zou, als inwoner van deze stad, in ieder geval graag letterlijk in het ‘buurtbeeld’ willen terugzien en -beleven dat zich hier ooit een Joodse buurt met een geheel eigen cultuur bevond.