
Pure chantage of handig je troeven uitspelen? Waar dit over gaat? Over Qbuzz en de provincie Zuid-Holland. Het vervoersbedrijf kreeg, enkele jaren geleden, van de provincie de concessie toegeschoven voor het openbaar vervoer alhier en laten we eerlijk zijn, dá’s nou niet bepaald een onverdeeld succes geworden. Tot 2027 zitten we hier opgescheept met een busvervoerder die haar mooie beloftes nauwelijks waar maakt; er vallen vaak bussen uit (terwijl de frequentie van buslijnen een stad als Dordrecht tóch al onwaardig is), haltes en hier en daar zelfs volledige lijnen werden opgedoekt en personeel, dat sowieso al moeilijk te vinden is, wordt uitgeknepen. Kortom, het chagrijn over het openbaar vervoer in stad en regio viert hoogtij en, laten we eerlijk zijn, in de Arriva-jaren – waar je nu zelfs bijna naar zou terug verlangen – was het soms ook al huilen met de pet op.
Over een paar jaar is het weer zover: dán moeten provinciebestuurders (hoe je het wendt of keert, uiteindelijk gewoon amateurs als het om zaken doen gaat) weer om de onderhandelingstafel gaan zitten met gewiekste professionals uit de vervoerssector, gezegend met een eh… natuurlijke onderhandelingsknobbel. Kortom, dat wordt op zich al een gevalletje Bal Op Dak 7 tegen Manchester City en nu hebben de Qbuzz-onderhandelaars ook nog eens een fijne troefkaart in handen, namelijk de Merwedelingelijn. De provincie kán namelijk niet anders dan het openbaar vervoer in stad en streek nóg eens zeven jaar extra te vergunnen aan Qbuzz. Waarom? Omdat dit bedrijf anders weigert 7,5 miljoen euro bij te dragen aan de, door de provincie zelf opgelegde verplichting tot vervanging van de treinen op dit lijntje. Die troefkaart dus (feitelijk ‘aangereikt’ door de provincie) zet Qbuzz nu in om contractverlenging af te dwingen. Daar ga je dan met je ‘vrije’ marktwerking: sta je als provinciale onderhandelaar, nog vóór het aanvangssignaal van de scheidsrechter geklonken heeft, al met 3-0 achter.
De vrijearkt werking is zeker niet gewenst en valt als een kaartenhuis in elkaar en niet alleen bij de nutsbedrijven ook in de zorg bestaat dat fenomeen. Tegen scherpe prijzen de beste zorg leveren gaat ook ten koste van de verzorging van mensen die het hardste nodig hebben, en van de medewerkers die vaak niet eens de basiszorg kunnen geven die nodig is. Hoop echt dat dit gaat veranderen.